Boleń (Aspius aspius)

Charakterystyka

Wyglądem przypomina trochę ukleję. Ma wydłużone, nieco spłaszczone po bokach ciało oraz długie bardzo dobrze rozwinięte płetwy. Pysk duży, szeroko rozcięty. Grzbiet jest oliwkowozielony z niebieskawym połyskiem. Boki są jasne, czasem nawet srebrne. Strona brzuszna jest srebrzyście biała. Płetwy brzuszne natomiast są czerwonawe. Posiada szeroki końcowo położony otwór gębowy sięgający poza przednia krawędź oka. Szczęka dolna nieco wysunięta, zakończona garbikowatymi zgrubieniami. Boleń charakteryzuje się tym, że jest drapieżnikiem ale nie posiada zębów.

Pożywienie bolenia

Młode bolenie żyją w stadach, dorosłe natomiast są samotnikami. We wczesnej młodości ryba ta żywi się małymi zwierzętami dennymi, a od około 2-3  roku życia zamienia się w typowego drapieżnika chwytającego również owady oraz drobne ryby. Zazwyczaj są to niezbyt duże ukleje, choć nie gardzi narybkiem innych gatunków takich jak: okonie, karasie i cierniki. W starszym wieku może zaatakować żaby, ptaki wodne oraz małe gryzonie.

Boleń pospolity (Aspius aspius) zwany rónież Rapą - charakterystyczny otwór gębowy skierowany ku górze (fot. medianauka.pl)

Występowanie, tryb życia i zachowanie bolenia

Boleń wybiera sobie dogodne do ataku miejsce i wypływa z głębin błyskawicznie na płycizny pełne uklejek. Uderza w przynętę bardzo energicznie. Dzięki silnemu ogonowi potrafi wzbić w górę fontannę wody i jak torpeda niespodziewanie odpłynąć. Można odnieść wrażenie, że potężnymi uderzeniami ogona boleń głuszy ryby. Wiosną , kiedy stan wody w rzekach jest podwyższony a nurt mętnieje ryba ta żeruje głębiej. Atakowi towarzyszy głośny plusk, po czym woda uspokaja się a ryba znika w nurcie. Latem natomiast, kiedy woda staje się bardziej przezroczysta, żeruje tuż pod powierzchnią i o wiele łatwiej można ją złowić. Można powiedzieć, że jest rybą całego wędkarskiego sezonu. Spotkamy ją tam, gdzie woda jest dobrze natleniona- w pobliżu dopływów, główek, filarów mostowych, jazów oraz w rzecznych zakolach. Unika miejsc płytkich i zarośniętych. Widowiskowe żerowanie tuż pod powierzchnią wody oraz „ostrożność” ryby czynią z niej cenne trofeum wędkarskie.

Kiedy przypada okres ochronny Bolenia oraz jego rozród?

Bolenia nie powinniśmy łowić od 01 stycznia do 30 kwietnia, ponieważ wtedy zazwyczaj wypada jego okres ochronny. Pamiętajmy, aby przed każdą wyprawą wędkarską sprawdzić jaki regulamin panuje na danym łowisku.

Tarło boleń przechodzi od marca nawet do maja w wodach o szybkim prądzie kiedy woda osiąga temperaturę od 5 do 14°C. Samce w tym czasie maja charakterystyczną wysypkę tarłową na wieczkach skrzelowych i płetwach piersiowych. Ikra składana jest zazwyczaj na kamieniach, czasem też na zatopionych korzeniach i roślinach wodnych. Inkubacja trwa około 14 dni.

Jaka jest wielkość oraz wymiar ochronny bolenia?

Po wykluciu narybek osiąga długość około 7 mm. Pełne ułuszczenie posiada już przy 3 centymetrowej długości ciała. W wieku około 6 lat ryba ma około 40-45 cm, a całkowita, średnia długość życia wynosi 12 lat. Dorosłe osobniki osiągają długość 50-120 cm i wagę około 12 kilogramów.

Wymiar ochronny bolenia w Polsce wynosi 40 centymetrów a limit jego połowu wynosi od 2 do 3 sztuk (w zależności od łowiska) najczęściej z takimi rybami jak szczupak, sandacz, brzana, pstrąg czy też lipień.

Kiedy najlepiej łowić bolenia?

Z naszego doświadczenia oraz doświadczenia osób z naszego wędkarskiego środowiska najlepszymi miesiącami do połowu bolenia są lipiec, sierpień i wrzesień. Na jeziorach natomiast, zwłaszcza tych dużych, czas połowu wydłuża się nawet do końca października. Ma to bezpośredni związek z temperaturą wody, która w dużych zbiornikach stałych wychładza się dużo wolniej. Boleń w zimnej wodzie zazwyczaj przechodzi na głęboką wodę a jego apetyt znacząco się zmniejsza.

Gdzie Boleń występuje w Polsce?

Boleń zwany też Rapą występuje tylko w Europie - w zalewiskach mórz Północnego, Bałtyckiego, Czarnego oraz Kaspijskiego. W Polsce spotkamy go w rzekach o czystej wodzie oraz w przybrzeżnych wodach Bałtyku. Jest jedynym obligatoryjnym drapieżnikiem z rodziny karpiowatych. Jego stanowisk należy szukać w Wiśle, Odrze, Narwi, Pilicy, Warcie, Dunajcu oraz Sanie.

Jak łowić bolenie – najskuteczniejsze metody połowu.

Istnieje wiele skutecznych metod połowu bolenia. Przede wszystkim są to:

• metoda muchowa,
• spinningowa
• żywcówka.

W przypadku połowu bolenia metodą muchową stosujemy muchę mokrą, niewielkie streamery, czasem suche muchy (tzw. chruściki), suche muchy z dużą ilością piórek oraz nimfy. Streamer zachowując się jak mała rybka potrafi zaintrygować bolenia, który jest wzrokowcem. Do metody muchowej używamy sprzętu klasy 7 - tj. wędki, kołowrotka oraz linki.

Spinningowa metoda połowu bolenia jest wg różnych statystyk najskuteczniejsza. To spinningistom udaje się złapać największą ilość ryb tego gatunku. Przy spinningowej metodzie połowu bolenia potrzebujemy niezawodnego wędziska. Długość należy dobrać według upodobań i możliwości spinningującego. Świetnie sprawdzi się kołowrotek spinningowy wielkości 3000-4000 z cienką żyłką lub plecionką. Pamiętajmy, o odpowiednio wyregulowanym kołowrotku, ponieważ brania bolenia są bardzo zdecydowane. Po zacięciu stara się uciekać i wówczas należy popuszczać linkę. Bardzo często bywa tak, że w ostatniej fazie holowania boleń zrywa się do ucieczki i wypina z haczyka.

Żywcówka to metoda stosowana przez wytrawnych łowców boleni. Wędka niezbyt sztywna, kołowrotek spinningowy w rozmiarze 3000-4000, wyposażony w żyłkę o grubości 0,25 mm. Cały zestaw uzbrajamy w kotwicę numer 2.

Gumy na bolenia

Zanim wybierzesz odpowiednie gumy na bolenia, przypomnij sobie jak ta ryba wygląda. Boleń pospolity posiada charakterystyczny otwór gębowy skierowany ku górze. Ryba ta ma podłużne i nieco spłaszczone po bogach ciało oraz bardzo długie płetwy. Boleń żywi się głównie małymi zwierzętami dennymi, a w wieku 2-3 lat atakuje owady oraz drobne ryby. Gumy na bolenia powinny być dobrze dopasowane, ponieważ ryba ta często odznacza się nadprogramową inteligencją. Boleń znany jest z agresywności, choć wygląda niegroźnie. Mało kto wie, żę jest to krewny popularnego na zimowym stole karpia.

Jakie są najlepsze przynęty na bolenia?

Jak wspomnieliśmy najskuteczniejszą metodą połowu bolenia na wędkę jest spinningowanie, dlatego poniżej przedstawiamy listę kilku najlepszych przynęt spinningowych na Rapę.

• woblery sterowe i bezsterowe, - szerokie spektrum przynęt o różnym sposobie prowadzenia. W zależności od panujących warunków, woblery możemy prowadzić powierzchniowo lub toniowo. Przynęty możemy prowadzić w różnym tempie, w zależności od specyfiki danej przynęty.

• błystki obrotowe – najczęściej stosujemy obrotówki numer 2 i 3. Szybkość zwijania błystki powinniśmy dostosować to nurtu rzeki w zależności czy łowimy w szybkim czy w wolnym nurcie. Błystką obrotową możemy obławiać płytką jak i głębszą część wody.
• błystki wahadłowe – podobnie jak błystkami obrotowymi zasada prowadzenia wahadła powinna wyglądać bardzo podobnie. Najczęściej używamy wahadełka 2 lub 3.

Jakie błystki stosujemy na bolenia w jeziorze?

Jeżeli zdecydujemy się na połów w wodzie stojącej błystkami pamiętajmy, że ze względu na płochliwą naturę bolenia trzeba mieć możliwość wykonywania dalekich rzutów. Istotne jest zatem aby błystka miała odpowiedni ciężar. 

• cykady – prawdopodobnie najbardziej uniwersalna przynęta przy połowie boleni. Cykadami możemy obławiać każdą część wody. Możemy prowadzić cykady przy dnie, w toni jak i przy samej powierzchni. Obławianie miejscówek boleniowych zaczynamy właśnie od tej przynęty. Szybko pozwala zlokalizować gdzie w danym dniu znajduje się boleń.

• przynęty gumowe – z naszego doświadczenia wiemy, że najskuteczniejszymi przynętami są gumy w kolorze naturalnym wielkości około 10cm. Kopytko uzbrajamy najczęściej w niezbyt dużą główkę jigową, najczęściej w rozmiarze 7-10 gram. Przynętę prowadzimy w zmiennym tempie. Raz zaprezentujmy przynętę w szybkim tempie a innym razem w wolniejszym, a jeszcze innym razem podczas szybkiego prowadzenia róbmy przerwy podczas zwijania.

Boleń Odry

Mieszkasz nad rzeką i chętnie wybierasz się na połowy? Może zainteresować Cię boleń Odry. Boleń pospolity to znany w naszym regionie gatunek ryby z rodziny karpiowatych. Jego główne występowanie to Europa Środkowa oraz południowa Skandynawia. Można go spotkać w jeziorach, zatokach i właśnie rzekach, stąd boleń Odry jest u nas tak popularny. Jest to ryba, która z chwilą dorosłości odłącza się od stada i płynie raczej samotnie z nurtem rzeki. Do jej ulubionych pokarmów można zaliczyć wrotki, skorupiaki oraz larwy owadów.

Rapa boleń

Czy wiesz, że inną nazwą na bolenia pospolitego jest rapa? Boleń pospolity żyje głównie na północnym Morzu Kaspijskim i Czarnym, choć spotkać go można także w naszym Bałtyku. Jego ciało jest wydłużone i jakby sprasowane po bokach. Na czubku ryby znajduje się duży pysk. Rapa boleń posiada stosunkowo długą i wypukłą szczękę, która jest skierowana ku górze. Dymorfizm płciowy jest słabo rozwinięty. Boleń jest mieszkańcem płaskich rzek, unika zbiorników ze stojącą wodą. Preferuje pozostawanie przy powierzchni na nurcie przy ujściach dopływających do niego małych rzek i za szczelinami.

Rapa ryba

Rapa to nic innego jak inna nazwa figurująca w przypadku bolenia. Rapa ryba to gatunek, który żyje w Morzu Czarnym jak i w Morzu Kaspijskim. Niejednokrotnie jednak dochodziło do sytuacji, kiedy pojawiał się również w naszym rodzimym akwenie. Co ciekawe, boleń spotykany jest także w Odrze, dlatego też w naszym kraju chętnie korzysta się z tego i wędkarze wybierają się na połowy w tamtym rejonie. Często korzysta się z błyskotek, które działają jako przynęty na ten gatunek ryby. Gumowe przynęty czy cykady sprawdzają się rewelacyjnie.

Korzystając z okazji zapraszamy po przynęty do naszego sklepu wędkarskiego - przynęty na bolenia uporządkowaliśmy dla Was wg. gatunku ryby dlatego nie musicie zastanawiać się, które przynęty będą odpowiednie.

Autor: Nizel.pl Team